آنالیز سوخت

آناليز نفت گاز (گازوئیل)

عدد ستان : معیاری برای بیان کیفیت افروزش خودبخود (تاخیر افروزش) سوخت دیزل در دما و فشار موجود در سیلندر می باشد. تاخیر افروزش فاصله زمانی بین شروع پاشش سوخت و شروع افروزش سوخت می باشد. عدد ستان در استارت سرد، گرم شدن موتور، کارکرد در جا، احتراق یکنواخت و نرم موتور بسیار موثر است.

شاخص ستان : مقدار تقریبی عدد ستان طبیعی سوخت (هنگامی که سوخت حاوی هیچگونه مواد افزودنی نباشد) است که از روابط تجربی بین چگالی و فراریت سوخت محاسبه می شود.

نقطه ابری شدن : دمایی است که تحت شرایط آزمون، ابری از بلورهای موم در سوخت ظاهر می شود و معمولا به دمایی بستگی دارد که بلورهای موم در سوخت مورد مصرف رسوب می کند.

مقدار گوگرد : گوگرد بر ایجاد سایش و خوردگی موتور و تشکیل رسوبات موثر می باشد. و بطور وسیعی بستگی به شرایط کاری موتور دارد. گوگرد سوخت بر کارایی سیستم کنترل آلایندگی موثر است.

کربن باقیمانده : عبارتست از تمایل سوخت به تشکیل رسوبات کربنی نفت گاز، هنگامیکه نفت گاز در حبابی تحت شرایط آزمون قرار می گیرد. این خاصیت جهت تشکیل رسوبات کربنی در موتور مورد توجه می باشد.

مقدار خاکستر : موادی که ممکن است در نفت گاز تشکیل خاکستر دهند به دو صورت مشاهده می شوند :

جامدهای ساینده : جامدهای ساینده در سوزن انژکتور، پمپ انژکتور، پیستون و سائیدگی رینگ و تشکیل رسوبات در موتور تاثیر می گذارد.

صابون های فلزی محلول : این مواد اثر کمی بر سائیدگی خواهند داشت ولی در تشکیل رسوبات موتور موثر می باشند.

تقطیر : در آزمون تقطیر، فراریت سوخت مورد بررسی قرار می گیرد. الزاما فراریت سوخت به طراحی و اندازه موتور، استارت، شرایط محیطی، ماهیت تغییرات بار و سرعت بستگی دارد. برای موتورهای در سرویس که مستلزم نوسانات سریع بار و سرعت هستند (مانند کارکرد اتوبوس و کامیون) سوخت های با فراریت بیشتر باشد، بهترین عملکرد را از نظر دود و بو شاهد خواهیم بود.

ویژگیهای نفت گاز : ویژگیهای نفت گاز مورد مصرف در موتورهای درون سوز دیزلی، تاسیسات حرارتی و سایر مصارف صنعتی مطابق جدول زیر می باشد.

ردیف	ویژگی ها	واحد	شرایط سرد 16 مهر تا 14 فروردین	شرایط گرم 15 فروردین تا 15 مهر	روش آزمون
1	رنگ ASTM ، حداکثر		5/2	5/2	ASTM D1500
2	چگالی در دمای °C 15	Kg/m³	0/845-0/820	0/845-0/820	ASTM D4052
3	عدد ستان ، حداقل		51	51	ASTM D613
4	شاخص ستان ، حداقل		46	46	ASTM D976
5	گرانروی در دمای °C 40	mm²/s	50/4 – 00/2	50/4 – 00/2	ASTM D445
6	نقطه ابری شدن ، حداکثر	°C	5-	3+	ASTM D2500
7	مقدار گوگرد ، حداکثر	mg/Kg	50	50	ASTM D5453
8	خوردگی نوار مس پس از 3 ساعت در دمای °C 100 ، حداکثر		نمره 1	نمره 1	ASTM D130
9	کربن باقیمانده ﴿ در 10٪ باقیمانده تقطیر﴾ ، حداکثر	% m/m	30/0	30/0	ASTM D4530
10	مقدار آب ، حداکثر	mg/Kg	200	200	ASTM D6304
11	خاکستر، حداکثر	% m/m	01/0	01/0	ASTM D482
12	نقطه اشتعال	°C	بالاتر از 55	بالاتر از 55	ASTM D93
13	تقطیر مقدار بازیافت در °C 250، حداکثر مقدار بازیافت در °C 350، حداقل دمای 95٪ بازیافت، حداکثر	% v/v % v/v °C	65 85 360	65 85 360	ASTM D86

حجم نمونه و آزمایشات مورد نیاز : با توجه به اولویت بندی و مقدار اطلاعات مورد نیاز از نمونه، تست نفت گاز در سه اولویت بندی زیر قابل انجام می باشد:

اولويت اول: آناليز عنصري-ميزان آب (كارل فيشر)- شمارنده ذرات - ميزان گوگرد ( حجم مورد نیاز 150cc )
اولويت دوم: دانسيته - تقطير در فشار اتمسفر-شاخص ستان ( حجم مورد نیاز 1000cc )
اولويت سوم: نقطه اشتعال-نقطه ريزش-خوردگي-گرانروي-نقطه ابري شدن- باقيمانده كربن ( حجم مورد نیاز 1000cc )