پیام آموزشی ۰۵

درک حالتهاي استهلاک و خرابي ماشين آلات٬ اساسي ترين اطلاعات اوليه براي هر برنامه نگهداري و تعمير و يا پايش وضعيت مي باشد. حالتهاي خرابي همه ماشين آلات٬ از آغاز تا خرابي و توقف٬ شروع و سرعت پيشرفت معيني دارد. ايجاد حالتهاي خرابي و تکرر آن بستگي به عوامل متعددي، شامل موارد ذيل دارد:

الف-  طراحي ماشين (تلورانسها و غيره)

ب-    نحوه روانکاري

ج-    دماي روانکار در حال کار

د-     در معرض آلودگيها بودن

ه-     بار و سرعت در هنگام کار

و-     کار و عمليات نگهداري و تعميرات تجهيز

 

مفهوم اصلي پايش وضعيت اين است که بطور کلي هر حالت خرابي٬ آثار و علائم قابل اندازه گيري را به نمايش خواهد گذاشت که ميتواند براي نشان دادن وجود خرابي و يا توسعه آن مورد استفاده قرار گيرد. حالتهاي خرابي ناشي از استهلاک روانکار و تجهيز٬ معمولا  از طريق آثاري نظير; ذرات فرسايشي غيرعادي٬ آلودگي٬ ارتعاشات٬ حرارت و غيره نشان داده مي شود. گاها ممکن است خرابي در اثر عيب در مواد پيش آيد. حفاظت از چنين خرابيهائي٬ از طريق انجام آزمايشهاي غيرمخرب صورت مي گيرد. بخاطر سپردن اين موضوع مهم است که اکثر حالتهاي خرابي منجر به ايجاد خسارتهاي ثانوي، با آثار و نشانه هاي قابل اندازه گيري، مربوط به خودش خواهد شد. همچنين بسيار مهم است که حصول اطمينان شود آثار خسارتهاي ثانوي٬ بعنوان نشانه هاي حالتهاي خرابي اوليه تلقي نشود. اشتباه در تشخيص دو مورد فوق٬ منجر به تعميرات با هزينه سنگين تر خواهد شد٬ همانطوري که متعاقبا مراحل بالاتر توسعه خرابيها، نشان داده خواهد شد.

 

هرچند آگاهي از اين که کدام علائم ثانويه اي ممکن است ناشي از چه حالت خرابي باشد٬ مهم است٬ در هنگام تعيين وجود و يا شدت يک عيب٬ استفاده از علائم اوليه حائز اهميت بسيار است. عموما ابتدا آثار اوليه عيوب ايجاد مي شوند که متنايب با شدت عيب مي باشد در حاليکه علائم ثانويه عيب عموما متعاقبا بروز مي نمايد که نشان دهنده خسارتهاي غير ضروري است. نتيجتا٬ علائم و نشانه هاي ثانوي تنها در صورتي که از نظر اقتصادي موثر است بايد اندازه گيري شود.

خرابي در دوره عمر هر ماشين پيش مي آيد. طبيعت عوامل مختلف در هر طبقه بندي خرابي٬ از نکات اوليه مورد توجه مسئول نگهداري تجهيزات مي بايد. تناوب خرابي تجهيزات ميتواند توسط منحني شناخته شده “وان حمام” نشان داده شده است. در اين منحني٬ سه طبقه متمايز خرابي ماشين قابل مشاهده است.

الف.  خرابي زود هنگام. خرابيهايي که بلافاصله بعد از شروع استفاده از دستگاه اتفاق مي افتد.

ب.    خرابيهاي اتفاقي. خرابيهايي که طي دوره عمر عادي دستگاه اتفاق مي افتد.

ج.    خرابيهاي وابسته به زمان. خرابيهايي که در پايان و يا تقريبا در پايان دوره پيش بيني شده عمر دستگاه اتفاق مي افتد.